GEBAM BÜLTENI 2001

Hacettepe Üniversitesi
Geriatrik Bilimler Arastirma ve Uygulama Merkezi
H.Ü.GEBAM


2000'LI YILLARDA YASLILIKTA BESLENMENIN ÖNEMI

Doç.Dr.Neslisah RAKICIOGLU-Prof.Dr.Perihan Arslan
Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü

   Günümüzde teknolojinin hizla gelismesi, bebek ölüm hizinin azalmasi, bulasici hastaliklarin kontrolü ve sosyo-ekonomik durumun gelismesi dogumdan ölüme beklenen yasam süresinin uzamasina ve yasli nüfusun % 6.0'lara artmasina yol açmistir. Sadece ülkemizde degil, tüm dünyada da yasli nüfusun orani hizla artmaktadir. Bilindigi üzere yasli bireylerde beslenme düzeyini etkileyebilecek fizyolojik, fiziksel ve psikolojik degisiklikler olusmaktadir. Tat ve koku almadaki azalma, görme kaybi, çigneme ve yutma güçlügü, midenin bosalma hizindaki gecikme bunlardan sadece birkaçidir. Bununla birlikte yasli bireylerde kalp-damar hastaliklari,diyabet, osteoporoz, hipertansiyon, kanser oldukça yaygindir. Alzheimer, Parkinson hastaliklarina da rastlanilmaktadir. Diger önemli bir nokta ise yaslilarda birden fazla kronik hastaligin ayni anda görülebilmesi ve buna bagli olarak bir ya da birden fazla ilacin birlikte kullanilmasidir. Bu durumda yaslinin beslenmesi planlanirken besin-ilaç etkilesiminin de göz önünde bulundurulmasi gerekmektedir.

   Ayrica yaslilarda malnütrisyon riski de yüksektir. Yapilan birçok besin tüketim arastirmalarinda, diyetle toplam enerji aliminin düsük; kalsiyum, demir, çinko, B grubu vitaminlerin alim düzeylerinin ise yetersiz oldugu görülmüstür. Bu durum bir kez daha yasli bireylerin beslenmesine özen gösterilmesinin gerekliligini ortaya koymaktadir.

Beslenmenin planlanmasindaki amaç; yaslilarin daha enerjik, canli ve bagimsiz bir yasam sürdürmelerini kolaylastirmaktir. Ideal vücut agirligini koruyacak sekilde, düsük sodyum, düsük yag ve düsük kolesterol; bol sivi içeren; posadan yeterli; kafeini sinirli diyetler yiyecek çesitliligi saglanarak her yasli için özel hazirlanmalidir. Ayrica fiziksel aktivite düzeyi de arttirilmalidir.

   Yaslilikta, saglikli bir beslenme ve yasam biçimi ile saglik sorunlarinin azalabilecegi ve yasam kalitesinin artacagi unutulmamalidir.